LARISA INIĆ: Bal i kontra-bal

Savez vojvođanskih Mađara pregrmeo je u prošlosti više podela i raspada. Iz prvobitne Demokratske zajednice vojvođanskih Mađara nastalo je nekoliko stranaka, od kojih je nesumnjivo najznačajniji za političko i svako drugo bitisanje Mađara u Vojvodini bio upravo SVM. Potpuno rasulo u danas samo najjačoj (još uvek), a nekada i najbitnijoj stranci iz korpusa manjinskih nacionalnih zajdenica, poprima oblike tragi-komedije. Priča o ovoj stranci, koja se po svemu uklapa u sve šablone srbijanske političke stvarnosti, elemente sapunice dobila je drastičnim zaokretom udesno, kako bi se podišlo mađarskom Viktatoru, ali i srbijanskom Aleksandru svemoćnom.

Kada je u suštini počelo da puca po šavovima u Savezu vojvođanskih Mađara i kako se stranka koja je smatrana kontrolorom demokratičnosti u Srbiji srozala na nivo obične nacionalističke sluškinje?

Savez vojvođanskih Madajara je, kao jedan od nositelja demokratskih promena pošto je ugrabio deo sopstvenog kolača, tadašnjeg pater familijasa poslao u prvu demokratsku Vladu. Pošto glavnog mačka nije bilo (a kod tih konzervativnih opcija mora postojati glava kuće), miševi su počeli voditi kolo, pa se na mala vrata u vrh stranke uguralo sve oportuno što se moglo ugurati, pozicioniravši se gde god je bilo mesta. Od tada, pa do danas, tvrdeći pazare, zauzimajući funkcije u gotovo svakoj vlasti, politički su predstavnici vojvođanskih Mađara uspeli osigurati komotne državne pozicije uglavnom dobrom starom metodom političkih ucena. Pozicioniranje u domicilnoj, bitno je za milione forinti podrške koji uredno pristižu od države majke.

Sam predsednik Ištvan Pastor, kao čovek iz privrede, bukvalno je vremenom od stranke napravio malu porodičnu firmu, po biznis-planu koji dakako nije tipičan samo za vojvođanske Mađare. Ako mogu Nikolići mogu i Pastori, ako mogu četnici, mogu i honvedi, ako mogu Srbi, mogu i Mađari (kao i svi ostali) – sve dok se jasno znaju interesne zone.

Kao i svako umiljato jagnje, sisajući resurse i matične i domicilne države, mic po mic, Savez vojvođanskih Mađara skretao je sve više udesno. Biračko telo, odlaskom većine mlađih i pametnih svedeno je, kao i srbijansko, na one koji se lože isključivo na priče o sabijanju nacionalnih redova i odbrani interesa.

Zato će bura koju nekadašnja SVM elita pokušava da podigne Mađarskim pokretom (a koja je bez problema ćutala na sve što se dešavalo drugima dok oni nisu stigli na red), verovatno ostati samo bura u čaši vode, jer su interes, moć i novac na strani Saveza vojvođanskih Mađara. Mađarski pokret, takav kakav jeste, sa kompromitovanim protagonistima, teško da može pokrenuti ostatke gradske omladine i takozvanog građanskog sloja. Pokret čezne za svežinom koju mogu doneti samo oni koji znaju da misle, rade, stvaraju i kreiraju (a u Mađarskom ih pokretu ima), a što je još bitnije oni koji neće pristati da budu obični vojnici političkih pukovnika, kapetana i desetara, koji su zaseli na čelo Mađarskog pokreta.

Inicijativa o pokretanju disciplinskih postupaka protiv članova Saveza vojvođanskih Mađara koji su i članovi Mađarskog pokreta – jeste potez očajnog samodršca koji u svima vidi krivce osim u sebi samom. To je ujedno i potez čoveka čiji su dani sigurno odbrojani, ali koji neće otići brzo. Kontrainicijativa koju su progonjeni članovi stranke podneli protiv predsednika bila bi efektna i originalna da je dozvoljeno da je oni koji znaju da misle, rade, kreiraju i stvaraju upakuju u drugačiju političku ambalažu. Činjenica da su je podneli oni koji su delovali kao da će posle izjava za medije izvršiti kolektivno samoubistvo – govori da o toj svežini nema ni govora.

Poslednja u nizu epizoda ove vojvođansko-mađarske trakavice jeste vinski bal. Svojevremeno ga je SVM formirao, kako bi imao pandan balu gradonačelnika u vreme kada je gradonačlnik bio iz Demokratske stranke. Za ovogodišnji se tražila karta više kako bi se javno demonstrirala podrška Mađarskom pokretu. Kako mi je objasnio jedan posetilac, ranije nije odlazio iz inata (SVM-u), ali je ove godine otišao “baš zato” (da podrži ljude koji su formirali Madjarski pokret). SVM je s druge strane vernost sopstvenih pristalica proverio u jednoj subotičkoj vinariji, održavši tajni kontra-bal.

Sapunica se očigledno nastavlja, sa istim glumcima u novim i starim ulogama.

(Autonomija)